refleksja nad potencjałem antropologii dźwięku

Zapraszam na

SAID 2012 "Dźwięk w kulturze", 20-21 kwietnia Poznań

Na spotkaniu wygłoszę 20 minutowy referat pt.

AKUSTEMOLOGIA WSPÓŁCZESNOŚCI: KULTURA POPRZEZ DŹWIĘK.

Refleksja nad potencjałem antropologii dźwięku.

Abstrakt:

Zainteresowanie akustycznym doświadczaniem świata należy wiązać ze wzrostem produkcji dźwięków, intensyfikacją procesów informatyzacji, rozwojem wielokanałowej komunikacji oraz digitalizacją różnorodnych obiektów i manifestacji kulturowych. Nieograniczone możliwości reprodukcji, archiwizowania, manipulacji i dystrybuowania dźwięku przyczyniają się do dezintegracji dotychczasowych granic czynionych pomiędzy dźwiękiem a muzyką, hałasem i ciszą, a pojawianie się nowych praktyk akustycznych wytwarza nowe audytywne systemy wiedzy oraz tożsamości. W efekcie mamy do czynienia z intensywną dyskursyfikacją doświadczania akustycznego oraz ze wzrostem świadomości roli dźwięku w rozmaitych procesach społeczno-kulturowych. Szeroko rozumiany dźwięk wkroczył w pole zainteresowań antropologii kulturowej.

Jedną z bardziej interesujących koncepcji, jakie pojawiły się w obrębie tej dyscypliny, jest koncepcja akustemologii autorstwa amerykańskiego etnomuzykologa i antropologa Stevena Felda. Służy ona opisaniu sposobów, w jakie dźwięk, będący istotnym elementem doświadczania i wytwarzania rzeczywistości społecznej, staje się centralny w procesach produkcji znaczeń o charakterze kulturowym. Jako rodzaj perspektywy analitycznej i interpretacyjnej, często bywa limitowana do tradycyjnych światów społeczno-kulturowych (niezachodnich/pozaeuropejskich/nie-mainstreamowych/egzotycznych). Jednakże wobec procesów udźwiękowienia kultury współczesnej poszerzenie zastosowania koncepcji akustemologii staje się zasadne. Dlatego też proponuję podjęcie refleksji nad antropologią dźwięku poprzez zastosowanie perspektywy akustemologicznej w odniesieniu do współczesnych „zachodnich” praktyk kulturowych. Moim celem jest zasygnalizowanie poznawczego i analitycznego potencjału, jaki tkwi w ujęciach charakterystycznych dla antropologii dźwięku – antropologii, która uprawomocnia soniczne wymiary kultury wskazując na procesy doświadczania i negocjowania rzeczywistości społeczno-kulturowej właśnie poprzez dźwięk. Proponowany przeze mnie referat chciałabym potraktować jako punkt wyjścia do dyskusji nad następującymi zagadnieniami:

• akustemologia kultury współczesnej

• metoda audiografii/etnografii poprzez dźwięk

• dźwiękowe praktyki kulturowe/kultura poprzez dźwięk: codzienność, produkcja dźwięku, dźwiękowe reprezentacje (inaczej: dźwiękowe manifestacje i sprawczość: hierarchie, zawłaszczenia, działania symboliczne)

• audiosfery a nowe nowe technologie

• akustemologia a antropologia dźwięku: paradygmat? teoria? metodologia?

Powyższe zagadnienia, w ramach mojego referatu, zostaną pokrótce scharakteryzowane oraz umieszczone w odpowiednich kontekstach zarówno społeczno-kulturowych jak i teoretycznych.